Samanyolu'nun 'kalın diski' bilim adamlarının düşündüğünden 2 milyar yıl daha yaşlı olabilir

Kalın disk, Big Bang'den sadece 0,8 milyar yıl sonra yıldız oluşturmaya başladı.

Birinin yaşını yanlış değerlendirmek garip olabilir… özellikle de birkaç milyar yıl gerideyken.

Nature dergisinde 23 Mart'ta yayınlanan araştırmaya göre, Samanyolu galaksimizde durum böyle olabilir .

Yeni çalışmada, bilim adamları iki güçlü teleskop tarafından toplanan parlaklık, konumsal ve kimyasal bileşim verilerini kullanarak Samanyolu'ndaki yaklaşık 250.000 yıldızın yaşlarını çıkardılar.

Ekip, Samanyolu'nun "kalın disk" olarak bilinen bir bölümündeki binlerce yıldızın yaklaşık 13 milyar yıl önce -beklenenden 2 milyar yıl önce ve Büyük Patlama'dan sadece 0,8 milyar yıl sonra- oluşmaya başladığını keşfetti .

Almanya, Heidelberg'deki Max-Planck Astronomi Enstitüsü'nde astrofizikçi olan baş çalışma yazarı Maosheng Xiang yaptığı açıklamada, "Sonuçlarımız, Samanyolu'nun doğum günü, yıldız oluşum hızı ve metal zenginleştirme tarihi gibi o kısmı hakkında mükemmel ayrıntılar sağlıyor." "Gaia verilerini kullanarak bu keşifleri bir araya getirmek, galaksimizin ne zaman ve nasıl oluştuğuna dair resmimizde devrim yaratıyor." dedi.

Samanyolu, yaklaşık 105.000 ışıkyılı genişliğinde bir sarmal gökadadır , ancak bu sarmalın tüm parçaları kalınlık, bileşim veya yıldız yoğunluğu bakımından aynı değildir.

Galaksimizin merkezine yakın bir yerde muazzam bir yıldız çıkıntısı (ve muhtemelen kütleçekimi galaksiyi bir arada tutan süper kütleli bir kara delik ). Bu çıkıntının her iki tarafında da iki ana bölümden oluşan galaksinin diski dalgalanıyor.

Diskin bir tarafı - "ince disk" - Dünya'dan görebildiğimiz yıldızların çoğunu, yıldız oluşturan gaz bulutlarıyla karıştırılmış halde içeriyor. Bu arada "kalın disk", ince diskin yüksekliğinin yaklaşık iki katıdır, ancak çok daha küçük bir yarıçapa sahiptir ve ESA'ya göre gökyüzünde görebildiğimiz yıldızların yalnızca küçük bir kısmını içerir. Samanyolu'nun bu bölümünün de çok daha eski olduğu düşünülüyor - gazdan yoksun ve yıldız oluşum günleri  tamamlandı.

Yeni çalışmalarında, araştırmacılar Samanyolu boyunca yıldızlara baktılar ve altdev adı verilen belirli bir yıldız türüne odaklandılar. Bunlar, çekirdeklerinde enerji üretmeyi bırakan ve yavaş yavaş kırmızı devlere (beyaz cücelere dönüşmek üzere olan devasa yıldızlar) dönüşen yıldızlardır. Altdev evre, nispeten kısa bir yıldız evrimi dönemidir; bu, araştırmacılara göre astronomların bu yıldızların yaşlarını daha doğru bir şekilde tahmin edebilecekleri anlamına geliyor.

Daha yaşlı yıldızlar belirli bir parlaklık aralığında parlama eğiliminde oldukları ve genç yıldızlara göre daha düşük metal içeriği (yani hidrojen ve helyumdan daha ağır elementler ) içerdiği için ekip, her iki teleskoptan da verileri çalıştırarak yıldız örneklerini tarihlendirebildi. Araştırmacılar, galaksinin kalın diskindeki yıldızların gerçekten de başka yerlerde görülen yıldızlardan çok daha yaşlı olduğunu buldular - ve şaşırtıcı bir şekilde, bu yıldızlar önceki çalışmaların önerdiğinden milyarlarca yıl daha yaşlıydı.

Araştırmacılara göre, bu keşif galaksimizin tarihini yeniden yazabilir. İnce ve kalın disklerdeki yıldızlar arasındaki yaş farklılıkları, galaksimizin iki ayrı evrede oluştuğunu göstermektedir. İlk olarak, Büyük Patlama'dan 0,8 milyar yıl sonra, kalın diskte yıldız oluşumu başladı. Bu yıldız oluşumu yaklaşık 2 milyar yıl sonra Gaia Sausage adlı bir cüce gökadanın genç gökadamızla çarpışarak galaktik evrimin ikinci aşamasını başlattığı zaman büyük ölçüde hızlandı. Bu ikinci aşama sırasında, kalın disk hızla yıldızlarla dolarken, ince diskte ilk yıldız oluşum dalgası başladı.


Çalışma yazarları, bu Haziran ayında Gaia uydusunun üçüncü veri setinin yayınlanmasından sonra bu hikayenin ayrıntılarını daha da fazla doldurmayı umuyor.

0 Yorumlar